Τι είναι η Εύκαμπτη Βρογχοσκόπηση (ΕΒ);

Η ΕΒ αντιπροσωπεύει ένα μοναδικό διαγνωστικό εργαλείο στα χέρια του παιδοπνευμονολόγου. Πραγματοποιείται με τη χρήση ενός λεπτού και επιμήκους «καλωδίου» που στην κορυφή του υπάρχει ενσωματωμένη, μια μικροσκοπική κάμερα καταγραφής. Το έξυπνο αυτό καλώδιο, λέγεται βρογχοσκόπιο. Κατά τη διάρκεια της ΕΒ, ο παιδοπνευμονολόγος εισάγει προσεκτικά το βρογχοσκόπιο, μέσα από τη μύτη του παιδιού και με αργές κινήσεις το προωθεί προς τους πνεύμονες. Στην πορεία αυτή, η ενσωματωμένη κάμερα επιτρέπει στον παιδοπνευμονολόγο την άμεση οπτική επαφή με τις φωνητικές χορδές, καθώς και τους σωλήνες μέσα από τους οποίους ο αέρας που αναπνέουμε, πηγαίνει στους πνεύμονες (δηλαδή την τραχεία και τους βρόγχους του παιδιού).

• Οι εικόνες αυτές καταγράφονται σε CD και μελετώνται με λεπτομέρεια από τον γιατρό μετά το τέλος της ΕΒ. Με τον τρόπο αυτό, παθήσεις όπως η τραχειοβρογχομαλάκυνση, οι συγγενείς ανωμαλίες των βρόγχων, όγκοι, ξένα σώματα, φλεγμονές  και πολλές άλλες παθήσεις του πνεύμονα μπορεί να διαγνωσθούν με ασφάλεια και αξιόπιστα.

• Εκτός από την ενσωματωμένη κάμερα, το βρογχοσκόπιο διαθέτει επιπλέον και ένα λεπτό σωλήνα. Ο σωλήνας αυτός επιτρέπει στον παιδοπνευμονολόγο:

1. Να χορηγήσει φάρμακα τοπικά
2. Να πάρει δείγματα από τους βρόγχους πχ βλέννη. Για τη λήψη της βλέννης, ο γιατρός εγχύνει μικρή ποσότητα φυσιολογικού ορού στο βρόγχο, την οποία στη συνέχεια αναρροφεί μέσα από τον ίδιο σωλήνα. Το υγρό που αναρροφάται λέγεται βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα και περιέχει κύτταρα από τους βρόγχους και ενδεχομένως μικρόβια, αόρατα με γυμνό μάτι. Μετά τη συλλογή του σε αποστειρωμένο δοχείο, στέλνεται σε ειδικό εργαστήριο για κυτταρολογική εξέταση και καλλιέργεια με αντιβιόγραμμα. Αυτό επιτρέπει στον παιδοπνευμονολόγο να χορηγήσει την κατάλληλη αντιβίωση/αγωγή για το πρόβλημα του παιδιού σας.

Προγραμματίζοντας την ΕΒ

            Πριν την ΕΒ , είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον παιδοπνευμονολόγο αν το παιδί σας παίρνει φάρμακα που «νερώνουν» το αίμα του, όπως ασπιρίνη ή Plavix. Τα φάρμακα αυτού του τύπου, πρέπει να διακόπτονται 5-7 ημέρες πριν την ΕΒ. Ο παιδοπνευμονολόγος θα συζητήσει με τον γιατρό που χορηγεί αυτά τα φάρμακα στο παιδί σας, για να αποφασίσουν από κοινού κατά πόσο είναι εφικτή η διακοπή τους για τόσο διάστημα.

Απαραίτητος εργαστηριακός έλεγχος πριν την ΕΒ

• Γενική αίματος και βιοχημικός έλεγχος
• Έλεγχος της πήξης του αίματος
• Καρδιολογικός έλεγχος

Προετοιμασία στο σπίτι πριν την ΕΒ

            Η ΕΒ πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και αυτόματη αναπνοή. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί σας αναπνέει «από μόνο του» ενώ κοιμάται βαθιά. Τα φάρμακα που του χορηγούνται, βοηθούν  επίσης να μην πονάει αλλά και να μην θυμάται την όλη διαδικασία της εξέτασης όταν ξυπνήσει.

            Η χορήγηση όμως των φαρμάκων αυτών, απαιτεί αποχή από τη λήψη υγρών και φαγητού πριν την ΕΒ. Το διάστημα αποχής διαφέρει ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Έτσι:

• Βρέφη κάτω των 12 μηνών:
  • Αν σιτίζονται με γάλα σκόνης, διακόψτε το γάλα 6 ώρες πριν την άφιξή  σας στο νοσοκομείο
  •  Αν θηλάζουν, διακόψτε το θηλασμό 4 ώρες πριν την άφιξή σας στο νοσοκομείο.
• Παιδιά 12 μηνών και άνω:
  • Διακόψτε όλες τις τροφές και τα υγρά, μετά τα μεσάνυχτα, την ημέρα της ΕΒ.
• Προσοχή: μέχρι και 2 ώρες πριν τη άφιξή σας, όλα τα παιδιά  (ανεξάρτητα από την ηλικία τους) μπορούν να πιούνε νερό.

Αν το παιδί σας ακολουθεί κάποια μακροχρόνια αγωγή, πρέπει να τη διακόψει πριν την ΕΒ;

• Αν η αγωγή του πρέπει να ληφθεί από το στόμα ( πχ σιρόπι ή χάπι), ρωτήστε το γιατρό αν μπορεί να την πάρει σε μικρή ποσότητα νερού και πόση ώρα πριν την ΕΒ.
• Τα εισπνεόμενα φάρμακα χορηγούνται ελεύθερα πριν την ΕΒ, σε συνεννόηση πάντα με τον παιδοπνευμονολόγο.
• Μην ξεχάσετε να φέρετε μαζί σας το αγαπημένο κουκλάκι ή την κουβερτούλα του παιδιού σας. Δεν είναι φάρμακο, αλλά σίγουρα έχει την ίδια δράση για το παιδί σας σε καταστάσεις στρες.

Μετά την άφιξή σας στο νοσοκομείο…

• Κατευθυνθείτε στο γραφείο κίνησης όπου θα σας ζητηθούν τα στοιχεία του παιδιού και της ασφάλισής του. Μετά τη σύντομη αυτή διαδικασία, θα σας οδηγήσουν στο τμήμα επειγόντων όπου θα ληφθεί ένα σύντομο ιστορικό και θα καταγραφούν τα ζωτικά σημεία του παιδιού (θερμοκρασία, σφύξεις, πίεση).
• Στη συνέχεια, θα σας συνοδεύσουν στο δεύτερο όροφο του νοσοκομείου όπου και θα πραγματοποιηθεί η εξέταση. Εκεί θα συναντήσετε την/τον αναισθησιολόγο που θα σας ζητήσει κάποιες σύντομες πληροφορίες και θα δει τις εξετάσεις του παιδιού. (βλέπε απαραίτητος εργαστηριακός έλεγχος πριν την ΕΒ)
• Αν χορηγήσατε κάποιο φάρμακο στο παιδί σας, πρέπει να το αναφέρετε στον αναισθησιολόγο.
• Ο γιατρός θα σας ζητήσει επίσης, να υπογράψετε ένα έντυπο συγκατάθεσης για την χορήγηση αναισθησίας και τη διενέργεια της ΕΒ.
• Αν έχετε οποιαδήποτε απορία σχετικά με τη διαδικασία της ΕΒ, μην διστάσετε να την ρωτήσετε ( στον αναισθησιολόγο ή στον παιδοπνευμονολόγο).

Η διαδικασία της ΕΒ 

• Αν το παιδί σας φαίνεται ή είναι φοβισμένο, ο αναισθησιολόγος θα του χορηγήσει ένα ειδικό φάρμακο που θα το «χαλαρώσει». Το φάρμακο χορηγείται συνήθως πριν την μεταφορά του παιδιού στην αίθουσα βρογχοσκοπήσεων.
• Όταν όλα είναι έτοιμα, εσείς θα παραμείνετε στη θέση σας και το παιδί σας θα μεταφερθεί στην αίθουσα βρογχοσκόπησης. Εκεί θα του τοποθετηθεί στο χέρι, ένα μικρό πλαστικό καθετηράκι για την ενδοφλέβια χορήγηση των φαρμάκων της αναισθησίας.
• Πριν την έναρξη της διαδικασίας, το παιδί συνδέεται με σύγχρονα μόνιτορ  που καταγράφουν την καρδιακή συχνότητα, την αρτηριακή πίεση, τη θερμοκρασία και το οξυγόνο του παιδιού καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης.
• Αφού το παιδί «κοιμηθεί», ο παιδοπνευμονολόγος εισάγει το βρογχοσκόπιο από την μύτη του παιδιού, αφού πρώτα το επαλείψει με τοπικό αναισθητικό σε μορφή  γέλης για να μην ερεθίσει το βλεννογόνο της μύτης. Το βρογχοσκόπιο προωθείται προς τι φωνητικές χορδές και από εκεί προς την τραχεία και τους βρόγχους. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα ληφθεί και βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα.
• Η βρογχοσκόπηση διαρκεί περίπου 20-30 λεπτά, αλλά η όλη διαδικασία από την μεταφορά του παιδιού στην αίθουσα βρογχοσκόπησης και μέχρι την έξοδό του απ’ αυτή, μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 60 λεπτά.

«Ξυπνώντας» από την ΕΒ

            Μετά το τέλος της ΕΒ, το παιδί σας θα μεταφερθεί στην αίθουσα ανάνηψης. Θα σας καλέσουν να είστε παρόν για να σας δει το παιδί σας.

• Όταν ένα παιδί συνέρχεται από την αναισθησία μπορεί να αντιδράσει με διαφορετικούς τρόπους. Μπορεί να κλαίει, να είναι νευρικό ή θολωμένο, να έχει τάση ή και να κάνει έμετο. Οι αντιδράσεις αυτές είναι απόλυτα αναμενόμενες και θα υποχωρήσουν όταν τα φάρμακα «ξεπλυθούν» από το αίμα του. Σε μερικά παιδιά αυτό αργεί λίγο περισσότερο.
• Μερικά παιδιά φαίνονται νυσταγμένα όταν ξυπνήσουν και μπορεί να παραπονούνται για λίγο μούδιασμα στο λαιμό.
•  Όταν το παιδί αισθανθεί το λαιμό του καλύτερα και επανέλθει στη φυσιολογική του κατάσταση, ζητήστε να του δοθεί λίγο νερό. Ο χρόνος που χρειάζεται να παραμείνει ένα παιδί στην αίθουσα ανάνηψης κυμαίνεται από 1 έως και 3 ώρες.
• Αν ο παιδοπνευμονολόγος πήρε βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα από το παιδί σας, υπάρχει 50% πιθανότητα να εμφανιστεί ένας χαμηλός πυρετός 4 με 8 ώρες αργότερα και ο οποίος υποχωρεί εύκολα με Depon. Ο πυρετός αυτός αποτελεί φυσιολογική απάντηση του οργανισμού . Σε περίπτωση όμως που ο πυρετός ξεπεράσει τους 39,1^ο C, ή δεν υποχωρεί με το Depon, ενημερώστε τον παιδοπνευμονολόγο σας.
• Τέλος, μερικές φορές μετά το τέλος της ΕΒ, το παιδί μπορεί να αποβάλλει ελάχιστη ποσότητα αίματος με το βήχα ή τον έμετο. Είναι αναμενόμενο αλλά μόνο για 24 ώρες, διαφορετικά επικοινωνήστε με το γιατρό.

Τι πρέπει να κάνετε καθ’ όλη τη διάρκεια της ΕΒ

• Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνετε κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας, είναι να παραμείνετε ήρεμοι και χαλαροί. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να παραμείνει και το παιδί σας χαλαρό και ήρεμο.
• Μπορείτε να ρωτήσετε οτιδήποτε θέλετε πριν και μετά το τέλος της ΕΒ.

Η βρογχοσκόπηση , σε έμπειρα χέρια, είναι μια ασφαλής και ανώδυνη εξέταση. Η βρογχοσκοπική μας ομάδα διαθέτει τη γνώση και την εμπειρία που της επιτρέπουν να μετατρέψει την όλη διαδικασία σε μια ευχάριστη ανάμνηση.